In de wintermaanden lezingen door het hele land voor tuinclubs, verenigingen, conferenties over tuinen, planten, tuinreizen en verder alles wat groen is. Verhalen over tuinen en hun eigenaren die wel verteld maar niet geschreven kunnen worden. Wie reist kan veel verhalen. Beamerpresentatie of met USB.
Keuze uit verhalen, ook nieuwe verhalen op verzoek.
Bekende en onbekende tuinen in Nederland. Een verrassende reis langs privétuinen, botanische tuinen, historische tuinen, formele tuinen, kasteeltuinen, bordertuinen, kwekerijtuinen en museumtuinen. “De” Nederlandse tuin bestaat niet, bestaat er wel zoiets als een Nederlandse tuinstijl?
Belgen houden van hagen en verstoppen zich hier graag achter. Zij stellen hun tuin soms maar even open, om daarna gauw weer te dicht te doen. Een blik over de haag laat Belgische tuinen zien, gemaakt door de eigenaren zelf of door tuinarchitecten die hun planten zo goed kennen.
Tuinen als tropisch paradijzen, verwarmd door de Golfstroom waar planten nooit bevriezen en palmen, echiums en boomvarens groeien. Maar ook tuinen in het barre Wales waar generaties tuineigenaren en head gardeners elkaar opvolgden. Tuinen van Gertrude Jekyll en Sir Edwin Lutyens waar hij zorgde voor de strakke lijnen en zij voor de karakteristieke beplanting.
Bijna niemand weet dat hier zoveel mooie tuinen te zien zijn. In de Schotse kastelen spookt het en af en toe kom je ook een spook tegen in de tuinen. Binnen de ommuurde tuinen worden bloemen gekweekt om de vazen te vullen. Verhalen van Bommel-kastelen en uitvinders, van Alice in Wonderlandtuinen en borders waar je vier tuinlieden voor nodig hebt.
Een bijzonder mens, dat was het, zeker in haar tijd. Vita Sackville-West (1892-1962) schreef gedichten, boeken en tuinverhalen en maakte samen met haar echtgenoot Harold Nicholson een fantastische tuin. Zij stelde haar tuin open, maar verstopte zich het liefst voor haar bezoekers. Vita en Harold schreven elkaar hun hele leven lang elke dag een brief, vol met tuinwetenswaardigheden. Een reis in de tijd gecombineerd met een reis door de tuin, de witte tuin, de kruidentuin, de walk met de Smelly Nelly’s, de prachtige cottagetuin met vurig oranje en gele planten en nog veel meer.
Naar Ierland reis je voor het landschap, voor de geschiedenis, voor de pubs, maar zijn er ook tuinen? Fantastische tuinen zijn er, in stijl van William Robinson, bekend in Engeland, maar uit Ierland afkomstig. Hij pleitte voor een wilde tuinstijl, waarin exoten groeiden alsof ze er thuishoorden. Tuinen waarin boomvarens zich zo thuisvoelen dat ze zich uitzaaien, waar je uren in kunt dwalen en kunt schuilen onder grote gunnera-bladeren. In Ierland moet je niet klagen over de (mot)regen, want “That’s why Ireland is so green.”
Tuinen in Frankrijk zijn anders. Je hebt er niet alleen de formele kasteeltuinen als uiting van rijkdom en macht van koningen en koninginnen, maar ook de privétuinen waar altijd wel een moestuin in verwerkt is, want de Fransen zijn dol op lekker eten. Tussen 12 en 2 doen ze het tuinhek dan ook dicht om te lunchen. Steekwoorden voor Franse tuinen zijn sfeer, geur en poëzie. Er staan geen etiketten bij de planten, maar wel verzen bij de bomen. Een Franse tuin moet je voelen en ruiken.
Ornamenten in de breedste zin van het woord, van oude tot moderne beeldhouwwerken, fonteinen, spugertjes en vazen. Het succes van ornamenten wordt mede bepaald door de plaatsing. Laat een beeld niet naar binnen kijken, daar wordt je onrustig van. Zet eens een torso in de border. ’s Zomers is hij weg om ’s winters weer tevoorschijn te komen. Van kunst tot kitsch, een uitnodiging om meer te zien dan je zag.
Van heggen die als linten van kleur het landschap indelen. Ontstaan uit noodzaak, gekoesterd als waardevolle elementen. Van een heg in het landschap tot een haag rond de tuin. Van hagen tot knipwerk. Veel verschillende en soms totaal onverwachte hagen worden getoond. Veel onderhoud? Een haag knippen is zowel mediteren als joggen.
Een moestuin die te mooi is om op te eten, dat is een potager. Groenten en bloemen worden in aantrekkelijke patronen geplant. In elk jaargetijde is er iets te zien. De kunst is om het esthetisch te oogsten, zodat er toch nog wat gegeten kan worden. De potager is de opvolger van de border en geeft net zoveel, misschien nog wel meer werk, maar ook veel voldoening. Een bezoek aan potagers in binnen- en buitenland en de verhalen van hun makers.
Iedereen wenst zich een boomgaard met appelbomen, pruimenbomen, perenbomen en kersenbomen om vruchten van te plukken. Niets is leuker dan je eigen fruit te oogsten en te verwerken. Wat doe je met kisten vol appels en bakken vol peren? Geen ruimte voor een boomgaard? Kweek dan leifruit tegen de muur. Leifruit neemt weinig ruimte in en geeft toch een goede oogst, maar kies wel de goede rassen en onderstammen.
Planten kleden begraafplaatsen aan. Bomen geven rust en hagen zorgen voor intimiteit. Maar welke planten zet je op een graf? Wat mag en wat mag niet, elke begraafplaats heeft zo zijn eigen regels. Planten geven troost, zij dekken het verdriet toe. Planten worden ook afgebeeld op grafstenen. In elk land zijn begraafplaatsen anders en graven anders beplant. Planten spelen de hoofdrol in dit verhaal over begraafplaatsen en graftuintjes.
Zo bloeien ze en zo zijn ze weer weg. En toch kijkt iedereen er aan het eind van de winter naar uit. Het eerste Nederlandstalige sneeuwklokjesboek verschijnt eind februari 2003. De voorbereidingen en het fotograferen waren een avontuur. Sneeuwklokjes komen voor op oude schilderijen, over sneeuwklokjes is gedicht en muziek geschreven. Er zijn 19 soorten en meer dan 500 cultivars waarvan er dik 150 in het boek staan. Het verhaal is een verrassing net als het eerste sneeuwklokje van het seizoen.
Dahlia’s doen denken aan vroeger, aan een moestuin met een rij dahlia’s om van te plukken. Was het vroeger een echte moestuinplant, tegenwoordig komen we ze steeds vaker op andere plaatsen tegen, in een border, in een pot of in een vaas. Dahlia’s zijn feestelijke bloemen en er zijn maar weinig planten die zo’n grote variatie in heldere kleuren hebben. De geschiedenis van de dahlia’s wordt uit de doeken gedaan, hoe verzorg je dahlia’s en wat voor dahlia’s zijn er.
Over klaprozen, slaapbollen en papavers valt veel te vertellen. Velden vol klaprozen, tuinen vol Oosterse papavers en de mooiste slaapbollen horen allemaal tot de papaverfamilie. Een kleurige familie met bloemen die zo uit een sprookjesboek gestapt zijn. Bloemen met bloemblaadjes van crêpepapier en strooidoosjes als vruchten. Er zijn papavers met een slechte reputatie, maar er zijn ook papavers waarvan prachtige geneesmiddelen worden gemaakt. Verhalen over deze kleurige bloemen zijn er genoeg. Ook over zaaien, plukken en kweken.
Er zijn maar weinig bloemen waar zoveel fabeltjes over bestaan. Ze moeten krap in de pot zitten dan zouden ze beter bloeien. Planten met smal blad zijn winterhard, met breed blad niet. Allemaal niet waar. Om met succes deze planten te kweken is kennis van zaken nodig, maar zo moeilijk is dat niet. Alles over deze mooie snijbloem, kuipplant en tuinplant.
De een spaart postzegels, de ander planten. Zo’n levende collectie bijhouden vereist inspanning, vakmanschap en tijd. Veel kwekers zijn ook verzamelaars, maar niet alleen kwekers ook mensen die gek zijn van bepaalde planten. Wie verzamelt wat en welke collecties zijn er allemaal. Op het moment zijn er circa 90 Nederlandse Planten Collecties over heel Nederland verspreid. Verhalen van fanatieke collectioneurs en hun collecties.
Verhaal van een reis van een maand door Japan. Op zoek naar planten. Planten in het wild, planten in privé-tuinen, in tempeltuinen, in Japanse tuinen en planten die gegeten worden. Planten gemengd met cultuur. Veel van onze tuinplanten komen uit Japan en Japanse kwekers en veredelaars gebruikten de oorspronkelijk wilde planten om mee verder te kweken, als bonsai te gebruiken en in tuinen en parken aan te planten. Gigantische ginkgo’s, boomdikke blauweregens van 150 jaar oud en nog veel meer moois.
Tuinieren doe je voor je plezier. Genieten in de tuin is genieten van de tuin. Tijd voor de tuin – waar haal je die vandaan? Op je tuinsloffen door de seizoenen vertelt over tuindieren, tuinboeketten, tuinvragen, tuinideeën en tuinrecepten. Best bijzondere planten komen voorbij. Met een tuinagenda en tuinwerk moet het lukken een tuin te maken die bij je past.